Türkiye’de modern meteoroloji ağının kuruluşuna öncülük eden Macar meteorolog Antal Rethly’nin hatırasının yaşatılması için, kendi isteği üzerine inşa edilen ve bir süre rasathane olarak hizmet veren Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesindeki Prof. Dr. Ferruh Dinçer Veteriner Hekimliği Tarihi Müzesinde köşe oluşturuldu.

Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün isteği üzerine meteoroloji ağını kurmak üzere Türkiye’ye davet edilen ve 1925-1927 yılları arasında Türkiye’de bulunan Antal Rethly anısına, Macaristan Büyükelçiliği ve Ankara Üniversitesi iş birliği ile bir program düzenlendi.

Dışkapı Yerleşkesinde bulunan Prof. Dr. Ferruh Dinçer Veteriner Hekimliği Tarihi Müzesindeki programa, Macaristan’ın Ankara Büyükelçisi Viktor Matis, Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar, Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ender Yarsan, Meteoroloji Genel Müdürlüğü mensupları, Veteriner Fakültesi öğretim üyeleri ile Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Hungaroloji Anabilim Dalı öğretim üyeleri ve öğrencileri katıldı.

“Ankara Üniversitesi ile Macaristan Arasında Çok Önemli Bir Bağ Var”

Büyükelçi Viktor Matis, Türkiye’deki tek Hungaroloji Anabilim Dalı’nın Ankara Üniversitesinde bulunduğunu, bu yüzden Ankara Üniversitesinin Macaristan için çok önemli bir üniversite olduğunu vurguladı. Matis, ünlü Macar meteorolog Antal Rethly’nin Türk-Macar ilişkilerinin yanı sıra Ankara Üniversitesi ile Macaristan arasında da çok önemli bir bağ oluşturduğunu ifade etti. Matis, “Bizim için bu bina, bu kule, buradaki sergi çok önemli. Önümüzdeki günlerde bizler de Antal Rethly hakkında, dönemin meteoroloji bilimi hakkında birçok eserle bu köşeye katkıda bulunmak istiyoruz. Bu küçük köşeyi olabilecek en değerli eserlerle doldurmak istiyoruz. Ben Rethly’nin anısını yaşatan Ankara Üniversitesinin tüm yöneticilerine ve emeği geçen tüm arkadaşlara teşekkür ediyorum” dedi.

“Macaristan ile Aramızda Başka Milletlerin Anlayamayacağı Bir Yakınlık Var”

Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar da şartların çok ağır olduğu 1925-1927 yılları arasında Türkiye’de bulunan Macar profesörün, bu süre zarfında çok önemli işler yaptığını söyledi.

“Kişi vermeli dünyaya eser, eser vermeyenin yerinde yeller eser” sözünü hatırlatan Ünüvar, “Macar meteorolog Antal Rethly bu eseri çok kısa bir zaman içerisinde vermiş, neredeyse bir asır geçmiş üzerinden ve onu anıyoruz. Bu çok önemli ve değerli bir şey” ifadelerini kullandı.

Rethly’nin yaklaşık bir asır önce yaptıklarını iz sürerek takdim eden Büyükelçi Matis’in büyük bir kadirşinaslık örneği sergilediğini kaydeden Ünüvar, şöyle devam etti:

“Sayın Büyükelçiyi gönülden kutluyorum. Her büyükelçinin aslında kendi vatandaşlarıyla ilgili temsil ettikleri ülkelerde yaptıklarının izini sürmesi çok değerli bir şey. Bu da ciddi bir kadirşinaslık. Antal Rethly’nin ülkemizde modern meteorolojinin oluşmasında önemli bir katkısı var. Ben de onu bu vesileyle güzel duygularla anmak istiyorum. Bu iki toplum arasındaki ilişkileri de geliştiren bir şey. Türkiye ile Macaristan arasında belki tarif edilemeyen, başka milletlerin anlayamayacağı bir yakınlık var. Biz Macaristan’a karşı bir kalbi yakınlık hissediyoruz. Mutlaka Macaristan da kalbi yakınlık hissediyordur.”

Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ender Yarsan, Antal Rethly’nin içinde bulundukları mekânın oluşturulmasına önemli katkılar sağlamış bir isim olduğunu belirterek, hatırasını yaşatmak için bina içerisinde oluşturdukları mekanı gelecek materyallerle daha da zenginleştireceklerini kaydetti.

Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı Başkanı Tamay Başağaç Gül de Antal Rethly ve binanın tarihi hakkında katılımcılara detaylı bilgi verdi. Gül, çalışmalarından dolayı Atatürk tarafından yüksek devlet nişanı ile ödüllendirilen ve “aksakallı havabakan” ismiyle de tanınan Rethly’nin, ardında 4 birinci, 13 ikinci ve 18 üçüncü sınıf iklim istasyonu ile 100 yağış ölçer istasyonundan oluşan geniş bir meteoroloji ağı ile yeni rasathane binasını bırakarak Türkiye’ye veda ettiğini kaydetti.

Konuşmaların ardından davetliler, binanın kule kısmında oluşturulan, Antal Rethly’nin hava tahmini yaparken kullandığı bazı aletler ile kendi el yazısıyla tuttuğu notların sergilendiği köşeyi gezdi. 

Daha sonra, binanın girişine çakılan, içerisinde Antal Rethly’nin isminin de yazılı olduğu plakanın açılışı gerçekleştirildi. 

Yorumlar